Mã số vùng trồng (Production Unit Code – PUC) là một mã số định danh được cấp cho một vùng trồng trọt nhằm theo dõi tình trạng sản xuất, kiểm soát sinh vật gây hại và truy xuất nguồn gốc nông sản. Đây cũng là điều kiện cơ bản để có thể xuất khẩu đi quốc tế đối với sản phẩm nông nghiệp. Mã số vùng trồng do Cục bảo vệ thực vật cấp, doanh nghiệp cần đăng ký mã số vùng trồng được thực hiện theo TCCS 774:2020/BVTV. Mã số này được cấp bởi Cục Bảo vệ Thực vật hoặc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn các tỉnh, thành phố.
Hiện tại nhiều trồng cây ăn trái ở Việt Nam chưa được cấp mã vùng trồng này, nên rất nhiều sản phẩm nông sản Việt Nam bị trả về vì không được thông quan do thiếu mã số vũng trồng.
Tại sao cần mã số vùng trồng?
- Truy xuất nguồn gốc: Đảm bảo sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, tránh gian lận.
- Kiểm soát chất lượng: Giúp quản lý vùng trồng theo tiêu chuẩn an toàn.
- Xuất khẩu: Một số quốc gia như Hoa Kỳ, Úc, Trung Quốc yêu cầu nông sản phải có mã số vùng trồng để được phép nhập khẩu.
Điều kiện để được cấp mã số vùng trồng
Để được cấp mã số PUC, vùng trồng cần đáp ứng các tiêu chí sau:
- Diện tích tối thiểu theo yêu cầu từng thị trường (ví dụ: ≥10 ha đối với thị trường Trung Quốc).
- Có nhật ký sản xuất ghi chép đầy đủ quá trình canh tác, sử dụng phân bón, thuốc BVTV.
- Có bản đồ vùng trồng, tọa độ GPS rõ ràng.
- Áp dụng các biện pháp canh tác an toàn, thân thiện môi trường (VietGAP, GlobalGAP…).
- Có tổ chức đại diện (hợp tác xã, tổ hợp tác, doanh nghiệp…) đứng ra đăng ký.
Quy trình đăng ký mã số vùng trồng
Chuẩn bị hồ sơ
- Đơn đề nghị cấp mã số vùng trồng.
- Bản đồ khu vực sản xuất (có tọa độ GPS).
- Nhật ký sản xuất.
- Kế hoạch quản lý dịch hại, phân bón, thuốc BVTV.
- Giấy tờ pháp lý liên quan đến quyền sử dụng đất.
Nộp hồ sơ:
- Nộp tại Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thuộc Sở NN&PTNT địa phương.
- Có thể nộp trực tiếp hoặc qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến.
Thẩm định thực địa:
- Cơ quan chức năng sẽ kiểm tra thực tế vùng trồng, đánh giá điều kiện sản xuất, hệ thống ghi chép, vệ sinh đồng ruộng…
Cấp mã số:
- Nếu đạt yêu cầu, mã số vùng trồng sẽ được cấp và cập nhật trên hệ thống quản lý của Cục Bảo vệ Thực vật.
- Mã số có thể bị thu hồi nếu vi phạm quy định hoặc không duy trì điều kiện đã đăng ký.
Một số lưu ý quan trọng
- Mỗi mã số vùng trồng chỉ áp dụng cho một loại cây trồng và một thị trường xuất khẩu cụ thể.
- Cần duy trì ghi chép đầy đủ và tuân thủ quy trình sản xuất an toàn để không bị thu hồi mã số.
- Nên chủ động phối hợp với cơ quan chuyên môn để được hướng dẫn và hỗ trợ kỹ thuật.
Kết luận
Mã số vùng trồng không chỉ là yêu cầu bắt buộc để xuất khẩu mà còn là bước đệm quan trọng để nâng cao chất lượng và giá trị nông sản Việt. Việc xây dựng và duy trì vùng trồng đạt chuẩn sẽ giúp nông dân và doanh nghiệp tiếp cận thị trường quốc tế, phát triển sản xuất bền vững và nâng cao thu nhập.